Update augustus 2024

We verwachten elk moment een nieuwe omgevingsvergunningsaanvraag van de Stad Antwerpen voor het keerlusproject. Pas wanneer er nieuwe gele borden uithangen die het openbaar onderzoek aankondigen, kunnen we het volledige dossier weer inkijken via het omgevingsloket, en nagaan of de plannen al dan niet werden aangepast.

Hieronder vind je een korte samenvatting van de belangrijkste gevolgen voor de buurt als de keerlus er komt, gebaseerd op de informatie die tijdens het voorgaande openbaar onderzoek beschikbaar was.

Gedetailleerde informatie over de gevolgen van dit project vind je terug in ons uitgebreid bezwaarschrift dat we tijdens het vorige openbaar onderzoek hebben ingediend.

De gevolgen

Een opsomming van de gevolgen van de nieuwe keerlus ter hoogte van de Gitschotellei-Drakenhoflaan, Boekenberglei en Cruyslei vind je hieronder:

1. Nog gevaarlijkere kruispunten

2. Meer dan 60 bomen gerooid, andere bomen bedreigd

3. De markt op woensdag dreigt voorgoed te verdwijnen

4. Negatieve parkeerbalans

5. Wat met traminfrastructuur Cruyslei?

6. Kostprijs: minstens 7 miljoen euro

Bovenstaande illustratie is gebaseerd op de laatste plannen die Het Juiste Spoor kon inkijken voor de keerlus aan de Sint-Jozefkerk (links: overzicht aanleg nieuwe tramsporen; rechts: detailplan keerlus Boekenberglei). De aanleg van deze nieuwe keerlus heeft enorme nadelige gevolgen voor onze buurt.

1. Nog gevaarlijkere kruispunten

Op de kruispunten Cruyslei-Boekenberglei en Gitschotellei-Cruyslei zullen trams uit de drie verschillende straten komen in- of uitgereden. Ook zullen de bestaande verkeerslichten verdwijnen op het kruispunt Drakenhoflaan-Boekenberglei. Nochtans zijn deze kruispunten nu al dé zwarte punten in Deurne-Zuid volgens de verkeersstatistieken van de Federale Politie (zie hieronder). Wij stellen ons bijgevolg ernstig vragen bij de nieuwe plannen op het vlak van de verkeersveiligheid, en vragen ons ook af of er wel voldoende rekening werd gehouden met de vele scholen in de buurt, waarvan veel kinderen de gevaarlijke kruispunten zullen moeten oversteken of passeren. De toegelaten snelheid op de Drakenhoflaan, Gitschotellei en Boekenberglei blijft 50 km/uur.

Het argument van het stads- en districtsbestuur om de keerlus aan Eksterlaar weg te halen omdat deze onveilig zou zijn voor zwakke weggebruikers, lijkt ons een belangrijk argument om ook de huidige keerlusplannen te herzien. Als de keerlus verdwijnt aan het Eksterlaar, zullen de problemen zich gewoon verplaatsen en de bestaande zwarte punten er nog gevaarlijker op worden.

Verkeersstatistieken van de Federale Politie. Aan de hand van een heatmap wordt de verkeersveiligheid op de betrokken locaties getoond.
De intensiteit en grootte van de kleuren stemmen overeen met de hoeveelheid geregistreerde ongevallen op die plaats (groen: geen tot weinig ongevallen, rood: veel ongevallen).

2. Meer dan 60 bomen gerooid, andere bomen bedreigd

Op de Gitschotellei-Drakenhoflaan verdwijnen alle bestaande bomen. In totaal zullen 62 bomen gerooid worden. Daarnaast wordt 67 vierkante meter van het Te Boelaerpark ontbost. De nieuwe aanplantingen die dit groenverlies moeten compenseren zullen pas binnen tientallen jaren hetzelfde verkoelende effect hebben als de bestaande bomen – als hun groei optimaal verloopt en de nieuwe aanplantingen niet afsterven (zoals helaas wel ieder jaar gebeurt op de Boekenberglei). Met het rooien van nagenoeg alle bomen op de Gitschotellei-Drakenhoflaan verdwijnt ook voorgoed de beeldbepalende groene corridor tussen het Te Boelaerpark en het Boekenbergpark.

Het voorbestaan van de eeuwenoude eiken op de Boekenberglei kon tot voor kort niet worden gegarandeerd. Op het kabinet van Koen Kennis werd ons meegedeeld dat er “slechts” 20% kans was dat deze eeuwenoude bomen het niet zouden halen. Dit lijkt ons veel voor een onnodige ingreep.

De stad zou intussen wel extra middelen voorzien voor het beschermen van de oude eiken op de Boekenberglei, maar de kans bestaat dat deze bomen de werken, of de gevolgen ervan, alsnog niet overleven: de trambedding zal dicht bij de wortels worden aangelegd, de trillingen van de voorbijrijdende trams kunnen de wortels beschadigen en er op termijn voor zorgen dat grond steeds vaster wordt en uiteindelijk nog weinig water doorlaat. De traminfrastructuur zal er ook voor zorgen dat de bomen aanzienlijk teruggesnoeid moeten worden.

In 2021 startten we een online petitie op om de eeuwenoude zomereiken op de Boekenberglei te redden ( https://www.change.org/zomereiken-deurne).

Ook Natuurpunt reageerde al verontwaardigd over de gevolgen van de keerlus-plannen voor de bomen. Lees het hier: https://www.gazetvandeurne.be/2021/01/18/natuurpunt-reageert-boos-op-de-plannen-om-een-eik-te-kappen/

Overzicht van de bomen die gerooid zullen worden en in gevaar zullen komen door de aanleg van de nieuwe keerlus.

Links: de eeuwenoude zomereiken op de Boekenberglei. Rechts: een nieuwe aanplanting t.o.v. één van de huidige zomereiken. Het verlies aan groenvolume is duidelijk wanneer volwassen bomen vervangen worden door nieuwe aanplantingen. De positieve bomenbalans waarmee de Stad graag uitpakt, is enkel positief op papier. De buurtbewoners mogen het zoveelste verlies slikken.

3. De markt op woensdag dreigt voorgoed te verdwijnen

De woensdagmarkt op de Gitschotellei-Drakenhoflaan zou worden verplaatst. Echter, tot op heden werd er nog geen geschikte alternatieve locatie gevonden. De markt zal dus simpelweg verdwijnen. Dit is nefast voor de marktkramers en voor de buurtbewoners die op deze ontmoetingsplaats hun wekelijkse boodschappen doen. Bovendien betekent de verplaatsing van de markt een financiële aderlating voor de lokale middenstand. Op dit moment zijn er niet minder dan 20 zaken die mee profiteren van de verhoogde passage op de marktdag. Tevens zou de lokale middenstand belangrijke laad- en losruimtes verliezen.

Foto uit Gazet Van Antwerpen door Patrick De Roo

4. Negatieve parkeerbalans

Het totale aantal parkeerplaatsen wordt in het nieuwe plan voor de buurt gereduceerd van 330 tot 275. Door de aanleg van een dubbel perron aan de Sint-Jozefkerk verliezen de Drakenhoflaan en de Boekenberglei (tot aan de Cruyslei) maar liefst 95 van de 149 parkeerplaatsen. Van een neutrale parkeerbalans, nochtans één van de eisen van het Deurnese districtsbestuur, is dus absoluut geen sprake.

Dit impliceert ook dat zowat alle nabijgelegen parkeermogelijkheden verdwijnen voor de patiënten van de dokters- en tandartsenpraktijk en de apotheek, en voor de mensen die naar een kerkdienst of een activiteit in de feestzaal naast de kerk komen.

5. Wat met traminfrastructuur Cruyslei?

De bewoners van de Cruyslei vragen al jaren om een verbetering van de huidige infrastructuur (de sporen, de bedding, de haltes). Er passeren op dit moment 2 tramtrajecten door de Cruyslei en de slecht (her)aangelegde en slecht onderhouden sporen hebben nare gevolgen voor de bewoners, waaronder geluidsoverlast en trillingen met woningschade tot gevolg. Bovendien zorgt het autoverkeer in twee richtingen, gecombineerd met het tramverkeer, voor onveilige situaties voor de zwakke weggebruikers. Met de aanleg van de nieuwe keerlus kan het aantal tramlijnen dat door de Cruyslei zal rijden in de toekomst mogelijks nog hoger worden.

6. Kostprijs: minstens 7 miljoen euro

De Lijn kan met de keerlus zo'n 1000 meter nieuw spoor aanleggen. De kosten voor deze aanleg zijn geraamd op 7,7 miljoen euro. Volgens ons zou dit belastinggeld beter kunnen worden besteed. Dat is tevens het standpunt van reizigersorganisatie TreinTramBus. Zij stellen een beter tramnet voor, op maat van de reiziger en met een Noord-Zuid verbinding in Deurne, en dit zonder de aanleg van een dure en overbodige keerlus! Daarenboven bevinden er zich nu al 6 keerlussen op minder dan 5 kilometer afstand van de Sint-Jozefkerk (keerlus Eksterlaar niet meegerekend): Groenenhoek, Silsburg, Park & Ride Wommelgem, Wim Saerensplein, Wijnegem en Stelplaats Wijnegem.